آنژیوپلاستی: بازگرداندن جریان حیات به عروق تنگ شده

امروز می خواهیم در مورد یکی از روش های نوین و مهم درمان بیماری های قلبی عروقی صحبت کنیم: آنژیوپلاستی. در این مقاله، تلاش خواهیم کرد ضمن بررسی ماهیت این روش درمانی، به سوالات اساسی شما در این زمینه پاسخ دهیم.

آنژیوپلاستی چیست؟

آنژیوپلاستی (Angioplasty) که با نام های دیگری مانند بالون زدن قلب یا استنت گذاری نیز شناخته می شود، یک روش کم تهاجمی است که برای باز کردن عروق تنگ یا مسدود شده به کار می رود. این روش عمدتا برای درمان بیماری عروق کرونر (CAD) که شریان های اصلی خونرسان به قلب را تحت تاثیر قرار می دهد، کاربرد دارد.

در عروق سالم، دیواره داخلی صاف و هموار است و جریان خون به راحتی صورت می گیرد. اما با گذشت زمان و تحت تاثیر عوامل مختلفی مانند افزایش سن، مصرف دخانیات، چربی خون بالا، فشار خون بالا و دیابت، رسوبات چربی و کلسترول (پلاک) در دیواره عروق جمع می شوند. تجمع این پلاک ها باعث تنگ شدن و سفت شدن عروق شده و در نهایت جریان خون را با مشکل مواجه می کند. کاهش جریان خون به قلب می تواند منجر به درد قفسه سینه (آنژین صدری)، حمله قلبی و در موارد وخیم تر، نارسایی قلب شود.

آنژیوپلاستی با استفاده از یک تکنیک مبتنی بر کاتتر، به پزشکان این امکان را می دهد که بدون نیاز به جراحی باز قلب، عروق مسدود شده را باز کنند. در این روش، یک لوله نازک و بلند به نام کاتتر از طریق کشاله ران یا مچ دست وارد بدن شده و به محل انسداد در رگ هدایت می شود. سپس، یک بالن کوچک که در انتهای کاتتر قرار دارد، در محل تنگی عروق باد شده و باعث گشاد شدن آن می شود. در برخی موارد، برای جلوگیری از تنگی مجدد رگ، استنت (فنر فلزی کوچک) نیز در محل قرار داده می شود.

مزایای آنژیوپلاستی نسبت به جراحی باز قلب:

• کم تهاجمی بودن: آنژیو پلاستی با حداقل برش و ایجاد آسیب انجام می شود و دوره نقاهت آن به مراتب کوتاه تر از جراحی باز قلب است.
• کاهش درد: به دلیل کم تهاجمی بودن، میزان درد بعد از آنژیوپلاستی به مراتب کمتر از جراحی باز قلب است.
• بهبودی سریعتر: بیماران بعد از آنژیو پلاستی معمولا در مدت زمان کوتاه تری قادر به بازگشت به فعالیت های روزانه خود هستند.
• کاهش خطر عوارض: به دلیل ماهیت کم تهاجمی، آنژیوپلاستی با ریسک کمتری از عوارض همراه است.

چه کسانی کاندیدای مناسبی برای آنژیوپلاستی هستند؟

تصمیم گیری در مورد اینکه آیا آنژیو پلاستی برای بیمار مناسب است یا خیر، بر عهده پزشک متخصص قلب است. به طور کلی، این روش برای افرادی که شرایط زیر را دارند، مناسب تر است:

• تنگی عروق کرونر خفیف تا متوسط
• وجود تنها یک یا دو رگ مسدود شده
• عدم ابتلا به بیماری های شدید قلبی

روند انجام آنژیوپلاستی:

آنژیوپلاستی معمولا در بخش آنژیوگرافی بیمارستان و تحت بی حسی موضعی انجام می شود. مراحل کلی این روش به شرح زیر است:

1. آمادگی قبل از عمل: بیمار باید سابقه پزشکی خود را به پزشک اطلاع دهد و در صورت مصرف داروهای خاص، با پزشک در مورد قطع یا ادامه مصرف آنها صحبت کند. همچنین ممکن است نیاز به انجام آزمایش خون، نوار قلب و عکس قفسه سینه باشد.
2. انجام آنژیوگرافی: پزشک ابتدا با استفاده از روش آنژیوگرافی، عروق کرونری را تصویربرداری می کند. در این روش، ماده حاجب از طریق کاتتر تزریق شده و با کمک اشعه ایکس، تصاویر عروق بر روی مانیتور نمایش داده می شود. آنژیوگرافی به پزشک کمک می کند تا محل و شدت انسداد عروق را به طور دقیق تشخیص دهد.
3. آنژیوپلاستی: پس از شناسایی محل انسداد، پزشک کاتتر را به محل هدایت کرده و بالن کوچک در انتهای کاتتر را باد می کند. باد شدن بالن باعث گشاد شدن عروق تنگ شده می شود.
4.  استنت گذاری (در صورت نیاز): در برخی موارد، برای جلوگیری از تنگی مجدد رگ، استنت (فنر فلزی کوچک) در محل قرار داده می شود. استنت به صورت لوله‌ای کوچک و قابل انعطاف است که در محل تنگی عروق قرار داده شده و پس از باز شدن، به شکل استوانه ای درمی‌آید و دیواره رگ را باز نگه می دارد. ۵.
5.  خارج کردن کاتتر و پایان عمل: پس از باز شدن عروق و در صورت لزوم قرار دادن استنت، کاتتر به آرامی از بدن خارج شده و محل ورود آن با فشار بسته می شود.

عوارض احتمالی آنژیوپلاستی:

آنژیوپلاستی یک روش ایمن و موثر است، اما مانند هر عمل پزشکی دیگری، با برخی عوارض احتمالی همراه است. این عوارض عبارتند از:

• خونریزی در محل ورود کاتتر
• آسیب به رگ خونی
• واکنش آلرژیک به ماده حاجب
• لخته شدن خون در محل استنت
• نیاز به تکرار آنژیوپلاستی

بهبودی بعد از آنژیوپلاستی:

پس از آنژیوپلاستی، بیمار برای مدتی تحت نظر قرار می گیرد تا علائم حیاتی وی کنترل شود. در صورت عدم وجود مشکل، بیمار معمولا در همان روز یا روز بعد از عمل مرخص می شود. دوره نقاهت بعد از آنژیوپلاستی معمولا کوتاه است و بیماران می توانند به تدریج فعالیت های روزانه خود را از سر بگیرند. پزشک متخصص قلب داروهایی برای بیمار تجویز می کند که به بهبود وضعیت قلبی وی و جلوگیری از عوارض بعدی کمک می کند.

نکات مهم در مورد آنژیوپلاستی:

• آنژیوپلاستی یک روش درمانی برای بیماری عروق کرونر است و برای سایر بیماری های عروقی کاربرد ندارد.
• آنژیوپلاستی روشی قطعی برای درمان بیماری عروق کرونر نیست و ممکن است نیاز به تکرار آن در آینده وجود داشته باشد.
• برای حفظ سلامت قلب و عروق و جلوگیری از نیاز به آنژیوپلاستی، داشتن سبک زندگی سالم، کنترل وزن، مصرف نکردن دخانیات، کنترل فشار خون، چربی خون و قند خون بسیار مهم است.

جمع بندی:

آنژیوپلاستی یک روش نوین و کم تهاجمی برای باز کردن عروق تنگ یا مسدود شده قلبی است. این روش با حداقل تهاجم و عوارض جانبی همراه بوده و به بیماران کمک می کند تا جریان خون به قلبشان بهبود یابد و کیفیت زندگی بهتری داشته باشند. با این حال، آنژیوپلاستی برای همه بیماران مناسب نیست و تصمیم گیری در مورد انجام این روش بر عهده پزشک متخصص قلب است. شما میتوانید جهت مشاوره و دریافت نوبت از دکتر مجید فرجی با ما در تماس باشید.